Agile Enterprise Architectuur met GEA en SAFe

Begin januari ben ik een certified Scaled Agilist geworden door het examen te halen zoals dat wordt aangeboden na een training van SAFe (scaled agile framework). Ik heb die gevolgd omdat ik heilig geloof in de agile principes bij systeemontwikkeling, en ook benieuwd was op welke manier architectuur aan bod zou komen zodra de methode boven individuele teams uitstijgt. Bij technieken als Scrum is architectuur al vaak ondergesneeuwd, of wordt er gesproken over emerging design, waarmee min of meer gezegd wordt dat de architectuur vanzelf zal ontstaan. Architectuur wordt daar echter sterk verward met Ontwerp en software architectuur. Bij architectuur gaat het volgens mij om Inzicht in en sturen op Samenhang.  Samenhang tussen afdelingen, tussen applicatie componenten, tussen doelstellingen ,tussen business  en IT.

Architectuur binnen SAFe

Omdat samenhang belangrijker wordt als agile ontwikkeling de teams overstijgt verwachtte ik daarom ook meer aandacht voor architectuur. Dit bleek ook te kloppen, maar hier moet alleen wel een belangrijke aantekening bij worden gemaakt. SAFe onderkent het belang van architectuur, maar doet dit sterk vanuit een systeemontwikkelingsperspectief.  De aanpassingen die organisaties doorvoeren in organisatiestructuren, werkprocessen en governance komen niet aan bod. Laat staan de samenhang tussen deze gebieden en de opgelevere software. In een interview met Forbes zegt de founder father van SAFe Dean Leffingwell dan ook “SAFe doesn’t tell you how to transform other elements of the business,. We’re software guys. That’s what we do. Business issues aren’t our call. Where it touches software is where we can help.” Alhoewel Enterprise Architectuur binnen SAFE genoemd wordt, is ook hierbij met name de focus op IT. En de architect binnen de Agile Release Train heet ook niet voor niets System Architect. SAFe geeft een goede opzet voor de wijze waarop Architectuur een plek krijgt binnen agile software ontwikkelprogramma’s, maar de IT focus moet hierbij wel duidelijk zijn. SAFe lost bredere vraagstukken niet voor je op. Enterprise architectuur doet dit wel en ik denk dat de relatief nieuwe methode van General Enterprise Architecting een uitstekende rol kan spelen om niet alleen software ontwikkeling grootschalig op een agile manier uit te voeren, maar dit voor een gehele organisatie te doen.

Agile Enterprise Architectuur nodig

Het afgelopen jaar heb ik eveneens een training gevolgd van mijn collega Roel Wachter, waarin de principes van General Enterprise Architecting (GEA) centraal stonden. GEA is een stuurmethode welke gericht is op het oplossen van bedrijfsvraagstukken met als resultaat integrale oplossingsrichtingen en aanpakkeuzen in lijn met het stelsel van afspraken binnen een organisatie. Kortom, met de methode kunnen vraagstukken die op een onderneming afkomen snel en in samenhang worden beoordeeld. Alhoewel niet expliciet neergezet als een Agile Enterprise Architectuur methode, sluit de manier van werken echter wel sterk aan op een framewerk zoals SAFe.

Zonder te veel de diepte in te gaan op de specifieke werking van GEA of SAFe zie ik grote voordelen bij het gezamenlijk toepassen van beide methoden. De belangrijkste voordelen zijn:

1. De oplossingsrichtingen betrekking hebbend op IT, welke uit GEA voortkomen kunnen uitstekend ingebracht worden binnen SAFe als strategisch thema, en daar verder de SAFe werkwijze doorlopen om snel business value te realiseren voor dit thema.
2. De bij GEA gehanteerde methode kan naar mijn mening eveneens uitstekend gebruikt worden om bij SAFe te komen van strategic themes naar bijbehorende business en architectural epics.
3. De bij GEA ontwikkelde en vastgelegde architectuurprincipes, richtinggevende uitspraken, modellen, begrippen en relaties kunnen uitstekend gebruikt worden als richtinggevende kaders bij Agile Release Trains.

In mijn ogen vullen GEA en SAFe elkaar prima aan. Ik ben benieuwd naar een eerste organisatie waar beide methoden in samenhang worden toegepast.