Ikwilvanjouwdataaf.nl
Dennis de Wit
Tijdens de door Solventa georganiseerde Strategie & Inspiratie sessie van 5 november jongstleden hebben we de tien architectuurprincipes van “De gemeente in de toekomst” gepresenteerd. In deze blog neem ik je graag mee in het principe ‘ikwilvanjouwdataaf.nl’.
Gebruiken is het nieuwe hebben
Iets dat je niet hebt kun je niet kwijtraken, het kan niet gestolen worden, je hoeft het niet schoon te maken, je hoeft het niet te bewaren. Wat heerlijk eigenlijk om dingen niet te hebben! Sinds jaren heb ik ook geen films en CD’s meer in huis, wat een hoop ruimte scheelt dat ook in de kast. We zijn er inmiddels aan gewend geraakt dat je een film niet meer hoeft te hebben om hem iedere dag te kijken, en die ene te gekke plaat 100x af te spelen. De welbekende streamingsdiensten hebben gezorgd voor deze enorme omslag die zichtbaar is geworden in iedere huiskamer en tal van gerenommeerde winkels heeft doen verdwijnen. Natuurlijk zijn er mensen die nog altijd liever die CD in de kast hebben staan, maar dat is inmiddels nog maar écht een beperkte groep (mijn kinderen weten niet eens wat een CD is).
De stroming ‘gebruiken is het nieuwe hebben’ zie je steeds vaker terug in de maatschappij. Natuurlijk heeft het naast de zojuist genoemde voordelen ook nadelen, het maakt je namelijk afhankelijk van externe factoren. Maar waarom zijn we als mensen zo huiverig voor die toename in afhankelijkheid? De omschakeling tijdens de industriële revolutie naar het verkrijgen van energie vanuit een elektriciteitscentrale bevalt ons nog altijd goed.
Toegang tot data is de kracht van morgen
Analoog aan het bovenstaande moet er bij het gebruik van data binnen gemeentelijke processen een enorme omslag gemaakt worden, zodat je organisatie wendbaar wordt in een maatschappij waar de toename aan data ook de komende jaren explosief zal zijn. Steeds meer data wordt ook interessant om op basis daarvan besluiten te nemen of daarmee de dienstverlening te verbeteren.
Maar vergeet niet: Data is van iemand, een zogenaamde bronhouder. Iemand (bijvoorbeeld een organisatie) zorgt er o.a. voor dat data ingewonnen wordt, (veilig) opgeslagen wordt, van de juiste kwaliteit is en ontsloten kan worden (bij voorkeur via API’s). Als bronhouder heb je goud in handen, maak daar gebruik van! Data kan nog meer waarde toevoegen als het gebruikt kan worden door allerlei afnemers (mits geautoriseerd):
De afnemers hoeven de data niet structureel te hebben en zijn in bepaalde gevallen best bereid om te betalen voor het gebruik van kwalitatief goede data.
Hoe meer data, hoe meer bronhouders, hoe meer ketens. Bronhouders moeten hun verantwoordelijkheden pakken, en de afnemers moeten zich neerleggen bij afhankelijkheid.
Oproep
In de software ontwikkeling moet een duidelijke omslag gemaakt worden in onderliggende architectuur, volg daarin de richtlijnen van de Common Ground beweging (dit kan je inmiddels niet ontgaan zijn). Een aantal belangrijke bepalingen hierbij:
- Bronhouders dienen conform de NL API strategie API’s aan te bieden om hun data toegankelijk te maken.
- Specifiek voor gegevens uit basisregistraties: Voor zowel bronhouders als afnemers geldt: gebruik Haal Centraal API’s.
- Publiceer de API’s op een vrij toegankelijk portaal, bijvoorbeeld op https://developer.overheid.nl/
- Bronhouders moeten voorbereid zijn op het afhandelen van een passende hoeveelheid calls door een hoeveelheid afnemers.
- Applicaties voor afnemers moeten in staat zijn data op te halen op het moment dat data benodigd is (en ze dan even in cache te houden tijdens afhandeling van je taken). Afnemers hebben enkel de beschikking over identificerende gegevens waarmee ze de bron kunnen bevragen. Van alle andere data die opgeslagen wordt binnen de applicatie moet je zo snel mogelijk afscheid nemen. En natuurlijk: er zijn situaties waarin het real-time ophalen van data niet mogelijk of efficiënt is, blijf dus nadenken over je architectuur!
Het is aan de gemeenten hun software leveranciers hier continue op te wijzen, ga met ze in gesprek.
Verduurzamen
Weg met andermans data: dat scheelt de gemeente uiteindelijk heel veel geld! Data die je niet in bezit hebt hoef je niet op te slaan, kan niet gelekt worden, hoef je niet te beveiligen en hoef je niet actueel te houden. Voor meer informatie kijk op ikwilvanjouwdataaf.nl!
