Over principes en wetten
Pieter van Dijk
Inleiding
In een eerdere blog heb ik de overeenkomsten tussen architectuur en natuurfotografie beschreven. Deze blog bevat een verdere uitwerking van de overeenkomsten.
Volgens TOGAF geven principes sturing aan het architectuurproces en het onderhoud en gebruik van de architectuur. Principes helpen architecten om de architectuur van een organisatie in abstractie en in samenhang te beschrijven
Natuurfotografie kent een aantal regels die een vergelijkbaar doel als architectuurprincipes hebben. Deze regels geven fotografen richting bij het fotograferen van de natuur. Mijn verzameling regels worden, met een knipoog, ‘De wetten van Van Dijk’ genoemd.
Hieronder worden een aantal van deze wetten toegelicht.
Wet: De horizon is geen stip, maar een rechte lijn.
Omschrijving: De horizon hoort horizontaal in beeld te staan.
Rationale: Een scheve horizon geeft een onnatuurlijk effect (‘de zee loopt leeg’) waardoor de aandacht van de kijker afgeleid wordt.
Implicaties: Het is goed om een stip aan de horizon als doel te hebben. Maar alleen die stip is niet genoeg. De fotograaf gebruikt lijnen en voorwerpen in het landschap om de blik van de kijker naar de horizon te leiden. De architect geeft richting en invulling aan de weg naar de stip aan de horizon.
Wet: Verandering van standpunt opent nieuwe perspectieven.
Omschrijving: Kies zorgvuldig een standpunt voordat je een opname maakt. Een paar stappen voorwaarts, de camera naar links of naar rechts draaien, levert al een heel ander beeld van de werkelijkheid.
Rationale: Bekijk het landschap vanaf meerdere standpunten om een goed beeld te krijgen. Het eerste beeld is meestal niet de beste foto.
Implicaties: Bekijk de werkelijkheid vanuit verschillende standpunten, verplaats je regelmatig zodat je andere beelden krijgt. ‘In en uitzoomen doe je met je voeten’: je moet dus op pad, het landschap en de organisatie in.
Wet: De omgeving is belangrijker dan het onderwerp.
Omschrijving: Elementen in de omgeving leiden af van het onderwerp en zorgen voor een onrustige beeld. Denk bijvoorbeeld aan lichten of felgekleurde vlakken op de achtergrond van een foto.
Rationale: Een onrustige omgeving leidt af van het onderwerp en voorkomt dat het onderwerp de aandacht krijgt die het verdiend.
Implicaties: Besteed aandacht aan de omgeving. Zorg dat de omgeving niet afleidt van het onderwerp door zorgvuldig een standpunt en het juiste moment te kiezen zodat het licht op het onderwerp valt en niet op de voor of achtergrond.
